چاقی در کودکان امروزه خیلی بیشتر از گذشته دیده می شود و این به دلایل مختلفی است که در این مقاله به آن پرداخته ایم. همانطور که می دانید چاقی مسبب خیلی از امراض دیگر است و اگر این عارضه در کودکی برای فرزند ما رخ بدهد عواقب آن نه تنها در کودکی بلکه به صورتی شدیدتر در بزرگسالی گریبان گیر او خواهد بود.
والدین خصوصا مادران که بیشتر با فرزندان در ارتباط هستند باید توجه ویژه ای به تغذیه و فعالیت فرزندان خود داشته باشند. اما این سوال پیش می آید که مادران شاغل که مدت زمان کمتری را با فرزندان خود سپری می کنند و فرصت کافی برای رسیدگی به تغذیه و فعالیتهای فرزندان خود ندارند چه کنند؟
در اینگونه مواقع پرستار کودک در منزل می تواند با اعمال یک برنامه درست تغذیه ای و بازی های فیزیکی با کودک جلوی این مشکل بزرگ را بگیرد. مرکز پرستاری امیدنرسینگ آماده اعزام پرستار کودک آموزش دیده و حرفه ای برای کمک به شماست. تا پایان این مقاله همراه ما باشید تا اطلاعات مفیدی در این باره به دست آورید.
علت های چاقی در کودکان
1- رژیم غذایی ناسالم
اگر غذای کودک دارای سطوح بالایی از چربی و قند و کمبود مواد مغذی باشد باعث افزایش وزن در کودکان می شود. انواع تنقلات شیرین و شور، فست فودها، نوشابه ها و آبمیوه ها و … عامل اصلی چاقی در کودکان هستند.
از طرفی کمبود میوه جات و سبزیجات در رژیمهای غذایی ناسالم باعث می شود که فیبر لازم برای بدن تامین نشده و مشکلاتی نظیر یبوست هم گریبان گیر این کودکان شود.
2- کم تحرکی و نداشتن فعالیت
کودکان امروز نسبت به کودکان گذشته تحرک خیلی کمتری را در زندگی تجربه می کنند و این به دلیل این است که در گذشته کودکان با بازیهای دسته جمعی و فعالیت های بدنی انرژی حاصل از خوردن غذا را می سوزاندند ولی امروزه بازیهای کودکان اغلب بصورت کامپیوتری و بدون تحرک است. کودکان امروز بیشتر وقت خود را پای تلویزیون می گذرانند یا با گوشی های موبایل سرگرم هستند.
آپارتمانی شدن خانه ها هم دلیل دیگری برای کم تحرکی در کودکان است زیرا فضای محدودتری برای بازی و فعالیت کودک وجود دارد و اغلب والدین کودکان را از دویدن و جنب و جوش به دلیل ایجاد مزاحمت برای همسایه ها منع می کنند پس ناچارا کودکان با بازیهای بی تحرک وقت خود را می گذرانند و از طرفی با دریافت کالری غذایی مازاد بر نیاز بدن که از طریق فست فودها، تنقلات و انواع نوشابه ها به بدن آنها می رسد موجبات اضافه وزن در آنها فراهم می شود.
3- سابقه ژنتیکی و خانوادگی
کودکانی که والدین یا دیگر اعضای خانواده آنها چاق هستند و یا دارای اضافه وزن هستند بیشتر احتمال دارد به چاقی مبتلا شوند ولی علت اصلی و اساسی چاقی در کودکان خوردن زیاد و کم تحرکی است.
پیشنهاد می کنیم مطالعه مطلب دیابت در کودکان را از دست ندهید.
4- عوامل اقتصادی و اجتماعی:
افرادی که بودجه محدود در خرید مواد غذایی تازه و یا دسترسی محدود به سوپرمارکت ها دارند اغلب از غذاهای کنسروی یا یخ زده، کلوچه، نودل و کراکر استفاده می کنند که معمولا ناسالم بوده و کالری بیشتری هم دارند .
همچنین افرادیکه درآمد کمتری دارند و از لحاظ اقتصادی ضعیف هستند هزینه ای بابت باشگاه های ورزشی نمی کنند و یا دسترسی به مکانهای امن برای ورزش ندارند پس عوامل اقتصادی و اجتماعی هم می تواند در چاقی نقش داشته باشد.
5- عوامل روان شناسی
عواملی نظیر استرس که از طریق والدین، اعضای خانواده یا در مدرسه به کودک وارد می شود می تواند برای کودکان خطر چاقی به همراه داشته باشد زیرا خیلی از کودکان برای مقابله با استرس دست به پرخوری می زنند که موجب چاقی آنها می شود.
6- داروهای خاص
بعضی داروها که برای برخی بیماریها تجویز می شوند خاصیت چاق کنندگی دارند که از آن جمله می توان به لیتیوم، پردنیزون، پاروکستین، آمی تریپتیلین، گاباپنتین، پروپرانول و … اشاره کرد.
مطلب پیشنهادی : گرما زدگی در کودکان
عوارض چاقی در کودکان
1- دیابت نوع 2
این بیماری در اثر سبک زندگی ناسالم نظیر رژیم غذایی پرکالری و تحرک کم و در نتیجه چاقی ایجاد می شود و بر نحوه استفاده بدن از گلوکز تاثیر می گذارد. امروزه شاهد ابتلای تعداد بیشتری از کودکان به این بیماری هستیم که ناشی از عوامل ذکر شده می باشد.
2-کبد چرب غیرالکلی
این بیماری هیچگونه علامتی ندارد ولی سبب رسوب چربی در کبد می شود و به مرور می تواند موجب زخم و آسیب در کبد شود.
3- درد مفاصل
اضافه وزن زیاد در کودکی موجب فشار بر روی زانو، کمر و لگن کودکان شده که درد در این نواحی را به دنبال دارد و از طرفی درد باعث کاهش تحرک و در نتیجه چاقی بیشتر می شود.
4- فشار خون بالا و کلسترول
رژیم غذایی ناسالم شامل غذاهای چرب، شور و سرخ شده نظیر فست فودها خطر ابتلا به فشار خون و کلسترول بالا را در کودکان افزایش می دهد و تجمع چربی در عروق می تواند در بزرگسالی موجب سکته و حمله قلبی در این افراد شود.
5- مشکلات تنفسی
تحقیقات نشان داده که آسم در کودکانی که به اضافه وزن و چاقی دچار هستند بیشتر دیده می شود. همچنین کودکان چاق بیشتر به آپنه انسدادی که در خواب رخ می دهد و موجب توقف تنفس بطور مکرر در خواب می شود مبتلا می شوند.
6- عوارض عاطفی و اجتماعی
در همه جوامع معمولا کودکان چاق مورد تمسخر و اذیت همسن و سالان خود در مدرسه یا محله قرار می گیرند و این به عزت نفس و اعتماد به نفس آنها به شدت آسیب می زند و خطر افسردگی، استرس و اضطراب را در آنها افزایش می دهد.
پیشگیری از چاقی در کودکان
1- سعی کنید یک رژیم غذایی سالم حاوی کربوهیدراتها، سبزیجات، چربیهای سالم، لبنیات، پروتئین و … داشته باشید و از مصرف بی رویه غذاهای کنسروی، فراوری شده و انواع نوشابه ها و تنقلات خودداری کنید. این تغییر رژیم غذایی قطعا به نفع تمامی اعضای خانواده از جمله کودکان است.
2- سعی کنید فعالیتهای بدنی را بصورت خانوادگی انجام دهید مثلا پیاده روی دسته جمعی در روزهای تعطیل، دوچرخه سواری، کوهنوردی، بازیهای دسته جمعی و پرتحرک و … می تواند علاوه بر سلامت فیزیکی می تواند به سلامت روانی فرزندان شما نیز بسیار کمک کند.
3- برای کودکان از میان وعده های سالم مثل میوه جات، ذرت بوداده، غلات سبوس دار با شیر و … استفاده کنید.
4- با مواد سالم اقدام به تهیه غذاهای جدید کنید. اگر کودک استقبال نکرد ناامید نشوید و غذاهای دیگر را امتحان کنید. برای گرفتن ایده می توانید از پیج ها و سایت های مختلف کمک بگیرید.
5- برای دادن جایزه به فرزندان خود از آب نبات و شکلات استفاده نکنید. کودک نباید احساس کند که این خوراکیهای ناسالم پاداش کارهای او هستند و نسبت به این خوراکیها رغبت بیشتری پیدا کند.
6- خواب به موقع و کافی در کودکان بسیار برای رشد آنها ضروری است. کم خوابی می تواند در کودکان موجب چاقی شود زیرا سبب نامتعادل شدن هورمونها در بدن او می شود و عدم تعادل در هورمونهای بدن سبب ایجاد گرسنگی و غذا خوردن بیشتر می شود.
7- حداقل سالی یک بار کودکان باید چکاپ شوند و توسط پزشک قد و وزن و BMI (شاخص توده بدنی) آنها محاسبه شود تا اگر کودک دچار اضافه وزن بود اقدامات لازم را انجام داد تا جلوی پیشرفت چاقی در کودک گرفته شود.
مقاله پیشنهادی: کرونا اومیکرون و تاثیر آن بر کودکان و سالمندان
اعزام پرستار حرفه ای برای سالمندان و کودکان در موسسه امید نرسینگ
تمام کارکنان شرکت امید نرسینگ از تجربه و مهارت بالایی برخوردار بوده و زیر نظر کارشناسان موسسه توانبخشی فعالیت می کنند. هدف ما رضایت شما و بهبود وضعیت سلامتی عزیزان شما است.
شرکت پرستاری امید نرسینگ ارائه دهنده خدمات پرستاری در منزل افراد سالمند ، کودک ، پرستار بیمار در منزل و همراه بیمار در بیمارستان است . برای دریافت مشاوره با ما تماس بگیرید.
