سکته قلبی از بیماریهایی است که مسبب بیشترین آمار مرگ و میر در سالمندان می باشد. قلب نیز مانند دیگر اعضای بدن به دلیل بالا رفتن سن در برخی مواقع کار خود را به درستی انجام نمی دهد و باعث بروز بیماریهای قلبی می شود. سکته قلبی در سالمندان و افراد بالای 45 سال بسیار رایج است. در این مقاله سعی داریم شما را با این بیماری بیشتر آَشنا کرده و روشهای نگهداری از سالمندان مبتلا به این بیماری را بررسی کنیم.
سکته قلبی چیست؟
سکته قلبی که انفارکتوس میوکارد نیز نامیده می شود زمانی اتفاق می افتد که بخشی از عضله قلب خون کافی دریافت نمی کند. هر چه زمان بیشتری برای بازگرداندن جریان خون بگذرد آسیب به عضله قلب بیشتر می شود.
بیماری عروق کرونر (CAD) علت اصلی سکته قلبی است. یک علت کمتر شایع، اسپاسم شدید یا انقباض ناگهانی یک شریان کرونر است که می تواند جریان خون به عضله قلب را متوقف کند.
تفاوت ایست قلبی با سکته قلبی
سکته قلبی زمانیست که به یک بخش قلب خون نرسد اما ایست قلبی مربوط به رگهای کرونری بدن است. در این زمان رگهای کرونری که باید خون تمیز را به ماهیچه های قلب برسانند این کار انجام نشده و فرد دچار ایست قلبی می شود.
انواع سکته قلبی
– مسدود شدن کامل عروق کرونر که فرد با یک حمله قلبی از نوع STEMI مواجه است.
– مسدود شدن جزئی عروق که به معنای بروز حمله قلبی NSTEMI است.
علائم سکته قلبی چیست؟
– درد یا ناراحتی قفسه سینه
اکثر حملات قلبی شامل ناراحتی در مرکز یا سمت چپ قفسه سینه است که بیش از چند دقیقه طول می کشد یا از بین می رود و باز می گردد. این ناراحتی می تواند مانند فشار ناخوشایند، فشردن یا درد باشد.
– درد کمر و شانه در سمت چپ بدن
رگها و شریانهای قلب در بخشهای مختلف بدن گسترده شده اند ولی سمت چپ به دلیل وجود قلب بیشتر در معرض این دردها و مشکلات است. درد در شانه، قفسه سینه و کتف که در ناحیه چپ بدن باشد می تواند از علائم سکته قلبی باشد.
– مشکلات تنفسی
از نشانه های اولیه احتمال سکته قلبی در سالمندان نفس کشیدن غیر عادی است که زمینه را برای درد قفسه سینه محیا می کند. اگر سالمند در تنفس دچار مشکل شد می تواند یکی از علائم خطر سکته قلبی باشد.
– حالت تهوع و استفراغ
اگر فرد سالمند بدون سابقه مشکلات گوارشی و با تغذیه خوب باز هم دچار استفراغ و اسهال شد باید به پزشک مراجعه کرد.
– نفخ معده
اغلب اکثر افرادی که مشکلات قلبی دارند ابتدا درد معده و سوء هاضمه را تجربه می کنند.
– تعریق بدن
زمانیکه قلب خون را به درستی پمپاژ نکند فشار زیادی به خود وارد می کند که این عامل موجب تعریق بدن و خستگی فرد می شود درحالیکه هیچ فعالیتی انجام نداده است.
– از علائم دیگر خستگی شدید، سفت شدن فک و عرق سرد و … است.
عوامل خطرساز سکته قلبی
– افزایش سن
با افزایش سن شانس ابتلا به سکته قلبی افزایش می یابد. حدود 4 نفر از 5 نفری که در اثر بیماریهای قلبی عروقی فوت می کنند 65 سال به بالا هستند.
– توارث (نژاد)
احتمال دچار شدن به بیماریهای قلبی در افرادی که والدین آنها دچار این بیماری بودند بیشتر است.
– جنس مذکر
مردان نسبت به زنان بیشتر در خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی هستند.
– کلسترول خون بالا
خطر بیماریهای قلبی عروقی با افزایش میزان کلسترول خون بالا می رود. وقتی دیگر عوامل خطرساز هم وجود داشته باشند این خطر بیشتر مطرح می شود. میزان کلسترول خون تحت تاثیر جنس، توارث، سن و تغذیه هم قرار می گیرد.
– چاقی و افزایش وزن
چاقی با افزایش تری گلیسیرید، کلسترول و کم تحرکی همراه است. با کاهش حدود 5 تا 10 کیلوگرم می توان به کاهش خطر ابتلا به سکته قلبی کمک کرد. پس رعایت رژیم مناسب غذایی برای سالمند در این زمینه بسیار مهم است.
– دیابت
دیابت بطور جدی خطر ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی از جمله سکته قلبی را افزایش می دهد. بیش از 80 درصد بیماران دیابتی به شکلی از بیماریهای قلبی عروقی از دنیا می روند.
– افزایش فشار خون
داشتن فشار خون بالا کار قلب را زیاد می کند و باعث بزرگی اندازه قلب و ضعیف شدن آن در طول زمان می شود. این مسئله همچنین خطر سکته قلبی، نارسایی کلیه و همچنین نارسایی احتقانی قلب را افزایش میدهد.
– استرس و فشار روانی
استرس و فشارهای روانی که در اثر عادات غلط اجتماعی، رفتاری، اجتماعی و اقتصادی رخ می دهد ارتباط معنی داری با ابتلا به بیماریهای قلبی از جمله سکته قلبی دارند. برای جلوگیری از ابتلا سالمندان به این بیماری کشنده باید عوامل استرس زا از آنان دور شود و محیطی شاد و آرام برای آنها فراهم شود.
برای آگاهی بیشتر این مقاله نقش پرستار خانگی در مراقبت از سالمندان پیشنهاد می‌شود.
روشهای پیشگیری از سکته قلبی
- قطع مصرف دخانیات
- استفاده از یک رژیم غذایی مناسب و سالم
- حفظ وزن مناسب
- کاهش استرس
- کنترل فشار خون بالا، دیابت و …
- انجام ورزش های مناسب
اقدامات لازم برای فردی که دچار سکته قلبی شده است
- شروع احیای قلبی ریوی (CPR) در صورت نیاز و تماس سریع با اورژانس
- بیمار را در حالت استراحت کامل قرار داده و از فعالیت اضافی مانند راه رفتن، بالا رفته از پله و … بازدارید.
- بر خود مسط بوده و اضطراب بیمار را هم کاهش دهید. از گریه، سر و صدا و مواردی که باعث اضطراب بیشتر بیمار می شود خودداری کنید.
- اگر بیمار درد شدید قفسه سینه دارد و قرصهای زیر زبانی نیترو گلیسیرین در دسترس شما هست از آن استفاده کرده و زیر زبان بیمار بگذارید ولی اگر بیمار دچار افت فشار خون است این کار را نکنید.
- از دادن مایعات و خوراکی به بیمار جدا خودداری کنید.
- اگر بیمار دچار تنگی نفس و افت فشار خون است او را در وضعیت نشسته قرار داده و پاهای او را از تخت یا صندلی آویزان کنید.
- بیمار را هر چه سریعتر توسط آمبولانسهای ویژه اورژانس به اولین مرکز درمانی یا بیمارستان برسانید.
برای آگاهی بیشتر این مقاله مزیت های نگهداری از بیمار در منزل پیشنهاد می‌شود.
اعزام پرستار حرفه ای برای سالمندان و کودکان در موسسه امید نرسینگ
شرکت امید نرسینگ با تجربه چند ساله و همکاری با موسسه الفاطب، هر گونه خدمات پرستاری و پرستاری افراد سالمند و کودکان شما را انجام میدهد.
تمام کارکنان شرکت امید نرسینگ از تجربه و مهارت بالایی برخوردار بوده و زیر نظر کارشناسان موسسه توانبخشی فعالیت می کنند. هدف ما رضایت شما و بهبود وضعیت سلامتی عزیزان شما است.
شما می توانید با دنبال کردن اینستاگرام مرکز پرستاری امید از آخرین اطلاعات پزشکی آگاه شوید.
