سکته مغزی در سالمندان از شایع ترین مشکلات دوران سالمندی محسوب می شود که به قطع شدن خونرسانی توسط شریانها و عروق به مغز گفته می شود. این بیماری رتبه دوم آمار مرگ و میر در سالمندان دنیا را دارد. در کشورهای توسعه یافته به دلیل امکانات پزشکی تخصصی و پیشرفته بودن تجهیزات مربوط به اورژانس این میزان کمتر است ولی در کشورهایی مثل ایران به دلیل پیر شدن تدریجی جمعیت و سبک زندگی و تغذیه مردم این اتفاق بیشتر رخ می دهد.
بستری و نگهداری از سالمند پس از سکته مغزی در بیمارستان و مراکز درمانی با هزینه های بالای درمانی همراه است و توصیه می شود در صورت مشورت با پزشک پرستار در منزل استخدام شود. در این مقاله سعی داریم شما را با این بیماری بیشتر آشنا کرده و راههای پیشگیری از آن و پرستاری از بیمار سالمند را بیان کنیم.
علائم سکته مغزی
- لکنت زبان و مشکل در صحبت
- بی حسی یک قسمت صورت یا بدن خصوصا لبها
- تب و حالت تهوع
- سخت شدن آشامیدن آب و خوردن غذا
- ایراد در راه رفتن و عدم تعادل
- تاری دید و کم شدن قوای بینایی و حسی
- سردرد شدید و بیهوشی
برای آگاهی بیشتر این مقاله مزیت های نگهداری از بیمار در منزل پیشنهاد می‌شود.
دلایل قطع خونرسانی عروق به مغز
– فشار خون بالا سبب پاره شدن عروق مغزی و قطع خونرسانی به مغز می شود که این نوع را هموراژیک می گویند. این سکته نادر بوده ولی آسیب آن بیشتر است.
– ضخیم شدن عروق و مسدود شدن رگها به وسیله چربی، کلسترول و کلسیم که باعث لخته شدن خون می شود. این لخته خون که در قلب تشکیل شده به سمت مغز رفته و مانع رسیدن خون به مغز می شود. این نوع سکته ایسکمیک است که متداولترین نوع سکته مغزی است.
سکته مغزی ناقص در سالمندان چیست؟
در اکثر مواقع علائم سکته مغزی مقطعی و کوتاه است و بعد از چند دقیقه علائم آن رفع می شود. این نوع سکته را در سالمندان سکته ناقص می گویند و خوشبختانه آسیب جدی به مغز و بدن وارد نمی کند و به اصطلاح رد می کند. این افراد برای چکاپ مغز و حفظ سلامت باید به پزشک متخصص مغز مراجعه کرده و بعد از این اتفاق از پرستار سالمند در منزل کمک بگیرند تا مراقبت بیشتری از آنها صورت گیرد. عوارضی که بعد از سکته ناقص برای شخص باقی می ماند باید مراقبت های ویژه در موردش صورت گیرد وگرنه در بدترین حالت موجب مرگ سالمند خواهد شد.
علت سکته مغزی خفیف چیست؟
- دیابت
- فشار خون بالا
- کلسترول بالا
- تصلب شرایین (آترواسکلروزیس) در رگهایی که توسط رسوب مواد در رگهای داخل یا اطراف مغز باریک شده اند
- بیماریهای شریان کاروتید که اغلب با بسته شدن شریان کاروتید خارجی یا داخلی ایجاد می شود.
برای آگاهی بیشتر این مقاله نقش پرستار خانگی در مراقبت از سالمندان پیشنهاد می‌شود.
عوارض پس از سکته مغزی در سالمندان :
- از دست دادن حافظه و فراموشی
- اختلال در بلع
- مشکلات بینایی شامل دوبینی، تاری دید یا نابینایی خصوصا در یک چشم
- ناتوانی در صحبت کردن
- عدم توانایی در درک صحبت دیگران
- بی اختیاری ادرار و مدفوع
- از دست دادن توانایی انجام حرکات ظریف
- فلج صورت، پاها یا بازو در یک طرف از بدن
- سرگیجه و سقوط ناگهانی
- سردرد ناگهانی و شدید
- عدم تعادل و لنگ زدن
نکات مراقبتی درباره سکته مغزی
- سالمند در دوران پس از سکته نباید زیاد بخوابد یا یک جا بنشیند زیرا احتمال ابتلا به زخم بستر در او به وجود می آید.
- دوری از مصرف سیگار و الکل و تغذیه سالم برای سالمند لازم است.
- پرستار یا مراقب بیمار باید به مصرف داروها توسط بیمار در ساعت و دوز مناسب توجه داشته باشد.
- فیزیوتراپی برای مشکلات حرکتی بعد از سکته و تحرک داشتن در منزل برای سالمند توصیه می شود.
- وضعیت تنفسی، بهداشتی و تغذیه ای سالمند باید دائما مورد بررسی واقع شود و به همین خاطر نیاز به پرستار در منزل یا مراقبت شبانه روزی از بیمار سالمند احساس می شود.
- بهترین راه جلوگیری از سکته در سالمندان داشتن سبک زندگی سالم است که شامل تحرک داشتن، مصرف غذاهای سالم، خواب کافی و دوری از دخانیات و الکل می باشد.
راههای تشخیص اینکه سالمند دچار سکته مغزی شده یا نه؟
برای تشخیص و شناسایی این نوع سکته در فرد باید از آزمونهایی استفاده کرد که به صورت زیر است:
– حرف زدن : از فرد بخواهید یک جمله ساده را تکرار کند. دقت کنید که آیا در به یاد آوردن و بیان کلمات با دشواری رو به رو است؟
– چهره : از فرد بیمار بخواهید لبخند بزند و ببینید که یک طرف صورت بی حس است یا نه؟
– بازوها : از او بخواهید دستهایش را بالا ببرد و نگاه کنید که آیا می تواند هر دو دست را بالا ببرد یا یک دست پایین است؟
هنگامی که علائم سکته مغزی بروز کرد چه باید کرد؟
- زمان را از دست ندهید هر یک دقیقه برای بیمار دچار سکته مهم است پس فورا با اورژانس تماس بگیرید.
- علائم سکته را در فرد چک کنید و نادیده نگیرید حتی اگر فقط یک علامت مشاهده می شود و یا علائم هنوز خفیف است و یا برطرف شده باز هم بیمار را به پزشک برسانید.
- زمانی که علائم شروع شدند را بررسی کنید و به یاد بسپارید زیرا این نکته مهمی است که باید به پزشک بیمارستان بگویید.
آیا سکته مغزی درمان پذیر است؟
اگر سکته در فرد سریعا تشخیص داده شود و به موقع به بیمارستان منتقل شود که زمان طلایی یعنی سه ساعت نخست بروز سکته است قابل درمان می باشد. در هر دقیقه که از سکته می گذرد 2 میلیون عدد از سلولهای مغزی می میرند پس در این بیماری دقایق هم مهم هستند.
روشهای درمان سکته مغزی
روشهای درمانی بستگی به نوع سکته دارد که ایسکمیک باشد یا هموراژیک. در کل روشهای موثر درمان سکته موارد زیر می باشد:
- درمان دارویی : که شامل داروهای ضد پلاکت مانند آسپرین، کلوپیدوگرل، پراسوگرل و دی پیریدامول می باشد و داروهای ضد انعقاد خون مانند وارفارین و ریواروکسابان و آپیکسابان هستند.
- جراحی: به تشخیص پزشک نوع جراحی مشخص می شود تا از تکرار سکته های بعدی جلوگیری کند.
- اصلاح روش زندگی : که شامل یک رژیم غذایی سالم و کم نمک، کاهش وزن، ورزش و … است.
اعزام پرستار حرفه ای برای سالمندان و کودکان در موسسه امید نرسینگ
شرکت امید نرسینگ با تجربه چند ساله و همکاری با موسسه الفاطب، هر گونه خدمات پرستاری و پرستاری افراد سالمند و کودکان شما را انجام می‌دهد.
تمام کارکنان شرکت امید نرسینگ از تجربه و مهارت بالایی برخوردار بوده و زیر نظر کارشناسان موسسه توانبخشی فعالیت می کنند. هدف ما رضایت شما و بهبود وضعیت سلامتی عزیزان شما است.
شما می توانید با دنبال کردن اینستاگرام مرکز پرستاری امید از آخرین اطلاعات پزشکی آگاه شوید.
