کولیک نوزاد (Baby Colic) حالتی است که نوزاد گریه مداوم دارد و این گریه دلیل خاصی هم ندارد. کولیک در بین نوزادان رایج است که این درد باعث گریه های پی در پی و بی قراری نوزاد می شود و راهکار دقیق و قطعی هم برای آن وجود ندارد. با این همه می توان کارهایی را انجام داد تا نوزاد را به آرامش رساند و دردها را کمتر کرد. در این مقاله با کولیک نوزاد بیشتر آشنا شده و راههای برخورد با این بیماری را بررسی می کنیم.
کولیک چیست؟
کولیک نوزاد که به آن قولنج شکمی هم می گویند دل دردهای پی در پی است که نوزاد حدودا 3 ساعت در روز و بیش از سه روز در هفته و بیشتر از سه هفته طول می کشد و موارد زیر را شامل می شود:
– اگر نوزاد به موقع متولد شده باشد کولیک نوزاد از حدود دو هفتگی آغاز می شود ولی اگر نارس باشد کمی دیرتر شروع می شود.
– کولیک نوزاد ربطی به جنسیت، ترتیب تولد، شیر خوردن از سینه یا شیشه شیر ندارد.
– کولیک نوزاد تقریبا بین سه تا چهار ماهگی خود به خود برطرف می شود.
– کودکانی که کولیک را تجربه می کنند معمولا هیچ تفاوتی از لحاظ رشد با کودکان بدون کولیک ندارند.
علت های کولیک نوزاد
- سیستم گوارشی در حال رشد یا عضلات که دچار اسپاسم میشوند.
- هورمونهایی که باعث درد و ضعل در شکم میشوند.
- گازهای جمع شده در معده
- سیستم عصبی در حال رشد
- حساسیت به سر و صدا، نور و … یا تحریک بیش از حد
- ترس، هیجان یا استیصال
- نوعی سردرد میگرنی نوزادان
برخی بیماریها علائمی نظیر کولیک نوزاد دارند که در برخورد با این علائم بهتر است با پزشک صحبت کرده تا معاینه کاملی از نوزاد به عمل بیاورد. برخی از این علامت ها شامل:
- رفلاکس اسید و مشکلات معده
- عفونت ها
- تغذیه ناکافی یا بیش از حد
- التهاب یا فشار در مغز و سیستم عصبی
- حساسیت به شیر مادر یا شیر خشک
- اختلالات چشمی مثل افزایش فشار یا خراش
- ضربان قلب نامنظم
- آسیب عضلاتی یا استخوانی یا انگشتان
پیشنهاد می کنیم مقاله مسئولیت های پرستار کودک در منزل را مطالعه نمایید.
نوع گریه نوزاد مبتلا به کولیک
- گریه هر روز و در یک زمان مشخص رخ می دهد مثلا عصرها یا اوایل شب ولی ممکن است متغیر هم باشد.
- گریه مانند وقتی که نوزاد درد دارد.
- گریه بدون دلیل مشخصی مثل کثیف بودن پوشک یا گرسنگی
- گریه به صورتی که صورتش سرخ میشود.
- گریه با مشتهای گره کرده و بازوهای سفت شده، پاهای پیچ خورده یا پشت قوس دار
- نوزاد در هنگام گریه هوای زیادی می بلعد که می تواند معده را از باد پر کرده و ایجاد درد و تورم شکم کند.
- فعالیت روده بیشتر می شود و گاز معده دفع می کند یا بالا می آورد.
- خوابیدن و غذا خوردن نوزاد با گریه مختل میشود مثلا نوزاد به شدت به دنبال سینه مادر است ولی به محض شروع مکیدن سینه را پس می زند و مجدد گریه می کند یا برای خواب فقط چند لحظه به خواب رفته و بعد بیدار میشود و فریاد می زند.
تشخیص کولیک نوزاد
برای تشخیص این حالت آزمایش خاصی وجود ندارد فقط پزشک با پرسیدن در مورد علائم و سابقه پزشکی و تمرکز بر علائمی نظیر رنگ پوست، تنفس، دمای بدن، سطح انرژی و وزن می تواند به تشخیص درست برسد.
درمان کولیک نوزاد
با توجه به اینکه دلیل مشخصی برای کولیک نوزاد وجود ندارد پس درمانی هم وجود ندارد ولی مواردی هست که با انجام آن می توان کمی درد را تسکین داد. باید یک یک آنها را امتحان کرد و اگر جواب نداد گزینه دیگر را امتحان کرد. اقدامات زیر برای آرام کردن نوزاد می تواند موثر باشد:
- اگر نوزاد از شیر مادر تغذیه می کند باید از پزشک سوال کرد که آیا غذاها یا داروهای مصرفی می تواند باعث واکنش آلرژیک و تحریک در نوزاد شود یا خیر.
- باید از گرسنه نبودن نوزاد مطمئن شد.
- موقعیت بدنی نوزاد را تغییر دهید مثلا او را بخوابانید یا بنشانید یا در آغوش خود بگیرید و راه بروید یا کمر او را ماساژ دهید.
- نوزاد را بدون لباس در بغل بگیرید و تماس مستقیم بدنی پوست با پوست داشته باشید.
- دوش گرم یا قرار دادن حوله گرم بر روی شکم نوزاد
- می توانید از پستانک استفاده کنید.
- ایجاد صداهایی نظیر جاروبرقی، پنکه، ظرفشویی، لباسشویی یا سشوار می تواند برای مدتی حواس نوزاد را پرت کند و گریه او را آرام کند.
- نوزاد را قنداق نمایید.
- او را سوار ماشین کنید و به گردش بروید زیرا تکان های ماشین و دیدن محیط بیرون او را آرام خواهد کرد.
- آواز خواندن یا لالایی خواندن مادر برای کودک
- او را در یک صندلی متحرک یا تاب قرار داده و آرام حرکت دهید.
مقاله پیشنهادی: ناتوانی ذهنی در کودکان
خودمراقبتی والدین در برخورد با استرس کولیک نوزاد
داشتن کودک مبتلا به کولیک میتواند چالش بزرگی در اوایل تولد او محسوب شود. بسیاری از والدین نسبت به گریه های پی در پی کودک حس خستگی، ناراحتی یا عصبانیت دارند که این کاملا طبیعی است. می توانید برای نگهداری از نوزاد خود از دوستان، خانواده و یا پرستار کودک کمک بگیرید تا بتوانید استراحت کرده و نیروی خود را بازیابید و سطح استرس خود را پایین بیاورید.
توصیه های غذایی برای نوزاد کولیکی
- اگر نوزاد از شیر مادر تغذیه می کند باید مادر به چیزهایی که می خورد و می نوشد توجه داشته باشد زیرا هر چیزی که مادر استفاده کند به فرزندش منتقل می شود.
- از خوردن کافئین و شکلات که تحریک کننده هستند خودداری کنید.
- از مصرف آجیل و لبنیات که ممکن است نوزاد به آنها حساسیت داشته باشد خودداری کنید.
- در مورد داروهای مصرفی خود با پزشک مشورت کنید که روی نوزاد تاثیری نداشته باشد.
- اگر از شیر خشک استفاده می کنید مارک دیگری را انتخاب کنید.
- سعی کنید تعداد وعده ها را بیشتر و حجم آنها را کمتر کنید تا نوزاد دچار دل درد نشود.
- از غذا دادن سریع و بیش از حد به نوزاد خودداری کنید.
- خوردن یک شیشه شیر برای نوزاد باید 20 دقیقه طول بکشد پس اگر زودتر تمام می شود باید شیشه ای که سوراخ کوچکتری دارد تهیه نمایید تا سرعت خوردن شیر کاهش پیدا کند.
- دمای شیر خشک باید هم دمای بدن باشد.
- غذا دادن به نوزاد را در حالت ایستاده امتحان کنید.
اعزام پرستار حرفه ای برای سالمندان و کودکان در موسسه امید نرسینگ
شرکت امید نرسینگ با تجربه چند ساله و همکاری با موسسه الفاطب، هر گونه خدمات پرستاری و پرستاری افراد سالمند و کودکان شما را انجام می‌دهد.
تمام کارکنان شرکت امید نرسینگ از تجربه و مهارت بالایی برخوردار بوده و زیر نظر کارشناسان موسسه توانبخشی فعالیت می کنند. هدف ما رضایت شما و بهبود وضعیت سلامتی عزیزان شما است.
